Aangezien er een strenge handhaving in Nederland is op het gebied van illegaal gokken, komt het af en toe voor dat bedrijven en personen worden opgepakt. Dit kan bijvoorbeeld zijn omdat ze een illegaal online casino runnen of omdat ze illegale gokautomaten verspreiden of illegale pokertoernooien organiseren. Er zijn veel verschillende manieren waarop illegaal gokken mogelijk is en de straffen zijn dan ook zeker niet altijd hetzelfde. Aangezien het reguleren van de gokmarkt erg lang op zich liet wachten, werden er veel online casino’s gedoogd. Deze online casino’s waren de facto illegaal wanneer ze zich actief richtten op Nederlandse spelers, maar wanneer ze dit niet deden werden hun praktijken oogluikend toegestaan. Dit komt omdat deze online casino’s wel over Europese licenties beschikken en dus, voor zover bekend, geen malafide operaties zijn die illegaal opereren.
Het is natuurlijk anders wanneer een illegaal online casino alle regels aan zijn laars lapt en bijvoorbeeld ook bij witwaspraktijken is betrokken en andere vormen van criminaliteit mogelijk maakt. Dit is volgens de uitspraak van de Nederlandse rechter het geval geweest bij het online casino van gokondernemer Stijn Flapper en zijn compagnons. Zij zouden een illegaal online casino hebben gerund op een criminele wijze. Over deze spraakmakende zaak vertellen we je hier meer. Ook gaan we in op de bende uit Den Haag die illegale gokzuilen aanbood aan onder meer kroegen en cafés. Daarna kun je meer lezen over het verschil tussen de illegale online casino’s en de online casino’s die worden gedoogd. In het laatste gedeelte van dit artikel gaan we wat dieper in op de nieuwe wet- en regelgeving die recent is aangenomen door de Eerste Kamer en bespreken we waarom deze wijzigingen hard nodig zijn.
Het verhaal van illegale gokondernemer Stijn Flapper en zijn compagnons
In 2011 verschenen de ondernemer Stijn Flapper en zijn compagnons, de gebroeders Gregoire, voor het eerst in de nationale media. In eerste instantie was dit in bewonderende bewoordingen, omdat de jongemannen selfmade miljonairs waren. Ze kwamen onder meer in het tijdschrift Quote en stonden hoog op de lijstjes van nieuwkomers in de lijst van rijkste jonge Nederlanders. Het geschatte vermogen van Flapper was rond de elf miljoen euro, terwijl ook beide Gregoire’s rond de drie miljoen euro in hun bezit zouden hebben. Dit vermogen hadden ze verkregen door diverse online casino’s te runnen en het online gokken in Nederland te domineren. In 2013 begon echter een rechtszaak tegen het bedrijf van de mannen en in 2018 werden ze door de rechter schuldig bevonden. De geruchtmakende zaak bespreken we hier in meer details.
Zeven verschillende online casino’s
Tussen 2007 en 2013 zouden de drie naar schatting meer dan 100 miljoen euro aan omzet halen door middel van zeven verschillende online casino’s. Een illegaal online casino hadden ze officieel niet in hun bezit, omdat hun bedrijven op de gedooglijst werden geplaatst. Hierover kregen ze zelfs een brief van de Kansspelautoriteit. Het was wel opmerkelijk dat hun bedrijven waren gevestigd in het verre Costa Rica en in niet op bijvoorbeeld Malta of in Gibraltar. Dit zijn namelijk landen die binnen de EU vallen waardoor de daar verkregen vergunningen in de rest van de EU geldig zijn. Er is daar de strenge controle die nodig is om te garanderen dat het online casino volgens de regels wordt gerund.
Zes jaar lang ging het de mannen voor de wind. Ze bleven zelf gewoon in Nederland wonen en deden media-optredens. Niks leek er op te wijzen dat het om een illegale online casino’s ging die ze in hun bezit hadden. Dit veranderde toen in 2013 de toenmalige minister van justitie, Fred Teeven, een bericht kreeg over de zaken van de drie. Een onderzoek werd gestart en de mannen werden aangeklaagd voor onder meer het witwassen van geld, drugshandel en andere criminele activiteiten gelinkt aan de online casino’s.
Rechtszaak tegen Stijn Flapper duurt maar liefst vijf jaar
Dat niet alleen het reguleren van de gokmarkt veel tijd in beslag neemt, maar ook het aanpakken van illegaal gokken aardig wat tijd kost, blijkt wel uit de duur van de rechtszaak. De drie hoofdverdachten werden samen met 24 andere medeverdachten al in 2013 voor het eerst opgepakt. Er werd toen beslag gelegd op meer dan 100 bankrekeningen en 80 panden, voornamelijk in Amsterdam. Bovendien werden de verschillende goksites van het bedrijf offline gehaald, waardoor er geen inkomsten meer binnenkwamen.
Doordat een uitspraak zeer lang op zich liet wachten besloten Flapper en zijn compagnons de staat aan te klagen voor geleden verliezen. Volgens de mannen waren ze door de rechtszaak failliet gegaan en hadden ze voor meer dan 75 miljoen euro aan inkomsten uit de diverse online casino’s misgelopen. Justitie ging niet mee in deze aanklacht en na een zitting van maar liefst 24 dagen werden de drie wegens het runnen van een illegaal online casino, het mogelijk maken van illegaal gokken en het witwassen van de inkomsten veroordeeld tot gevangenisstraffen. Flapper moet twee jaar de cel in en één van de gebroeders Gregoire twee jaar en de ander zestien maanden.
Wat deden ze precies fout?
Het opmerkelijke van deze zaak is dat het een vrij unieke gebeurtenis is in Nederland. Er zijn maar weinig andere gevallen bekend van mensen die een illegaal online casino runnen en hiervoor worden beboet en ook nog eens de cel in moeten. De fout die deze mannen maakten was vooral het witwassen van de winsten. In de gedoogvoorwaarden, die ze dus ontvingen van de Kansspelautoriteit, staat duidelijk dat de gedoogde bedrijven zich verder aan de wet moeten houden en aan alle gestelde voorwaarden moeten voldoen. Stijn Flapper en zijn compagnons deden dit duidelijk niet en doordat ze met het witwassen de wet overtraden, werden ook de online casino’s officieel als illegaal gezien en offline gehaald.
Dit wil niet per se zeggen dat de online casino’s die de mannen in hun bezit hadden oneerlijke quoteringen gaven of de gokkers oplichtten. Wanneer ze zich verder aan de regels hadden gehouden hadden de drie wellicht nog tijden door kunnen gaan met het exploiteren van online casino’s en binnenkort zelfs officieel een licentie kunnen halen. Door de, volgens de rechter bewezen, inhaligheid van de mannen moeten ze in plaats daarvan een lange celstraf uitzitten.
Illegaal gokken via gokzuilen in Den Haag
Een andere bekende zaak die zich in recente jaren afspeelde betreft het illegaal gokken via gokzuilen in Den Haag. In april 2018 werden vijf mensen aangehouden in de Hofstad en werden op elf locaties in de gemeente invallen gedaan. De mannen werden aangeklaagd voor witwassen en het aanbieden van illegale kansspelen zonder vergunning. Eerder, in 2017, werden al eens 70 verschillende locaties in Den Haag onderzocht en acht hiervan tijdelijk gesloten door de gemeente. Over deze zaak lees je hieronder meer.
Hoe werkt illegaal gokken via gokzuilen?
Gokzuilen zijn computers of laptops die zo zijn aangepast dat er illegaal weddenschappen af kunnen worden gesloten. Vaak gaat het om sportweddenschappen. De computers of laptops staan normaliter in cafés of kroegen of andere openbare gelegenheden. De bezoekers van het etablissement kunnen aangeven dat ze ergens op in willen zetten en uiteraard gaat een gedeelte van de inzet naar de aanbieder of eigenaar van de gokzuil. Volgens de Kansspelautoriteit kan een gokzuil jaarlijks wel 180.000 euro opleveren. Er zijn zelfs voorbeelden bekend van gokzuilen in Nederland waarbij via illegaal gokken ongeveer 400.000 euro in zes weken werd omgezet.
Deze manier van gokken is illegaal omdat er geen kansspelbelasting wordt afgedragen en omdat de aanbieders geen licentie hebben om kansspelen aan te bieden. Bovendien is er een duidelijk gebrek aan toezicht en controle. Jongeren kunnen vaak probleemloos wedden op sport via de gokzuilen, en het geld dat ze omzetten bij het illegaal gokken kan weer voor andere criminele activiteiten worden gebruikt. Mensen die in de schulden raken via de gokzuilen worden vaak ingezet voor andere criminele klussen, waardoor er een negatieve spiraal ontstaat.
Hoe ging de inval in Den Haag in zijn werk?
De politie in Den Haag kreeg meerdere tips dat in bijvoorbeeld koffiehuizen, belwinkels en cafés kon worden ingezet op onder meer sportwedstrijden. Wanneer bezoekers contant geld gaven aan de eigenaar van het etablissement, kregen ze een code waarmee ze via de gokzuil illegaal een online casino konden bezoeken en konden wedden. Er werd een jaar lang onderzoek gedaan voordat besloten werd om de invallen te plegen. Bij de operatie werkten de politie, het Openbaar Ministerie, de gemeente Den Haag, de Belastingdienst en de Kansspelautoriteit samen. Met meer dan 150 man werden tegelijkertijd invallen gedaan op meerdere plekken in de gemeente Den Haag.
Waarom het reguleren van de gokmarkt nodig is
Hoewel er waarschijnlijk altijd criminelen in de marge zullen blijven opereren en manieren zullen vinden om illegaal gokken mogelijk te maken, is het reguleren van de gokmarkt wel degelijk noodzakelijk. Dit gaat vooral op voor het online gokken, waar tot voor kort geen duidelijke wet- en regelgeving voor was. Online gokken was illegaal volgens de officiële documenten, maar werd tot op een bepaalde hoogte gedoogd. Onder andere in de zaak rondom Flapper en zijn compagnons zorgde dit voor een zeer onduidelijke situatie en een schemergebied, waar zowel justitie als de ondernemers lange tijd voor nodig hadden om hun weg in te vinden.
De grens tussen legaal en illegaal gaat moet met de nieuwe wet- en regelgeving een stuk duidelijk worden. Een online casino met een vergunning is legaal en een online casino is illegaal wanneer ze niet over de benodigde papieren beschikken. Er is geen gedooggebied meer en dus een duidelijke grens. Tot voor kort kregen veel online casino’s die bijvoorbeeld in Malta gevestigd zijn een boete voor het betreden van de Nederlandse markt. Dit terwijl de online casino’s in essentie geen criminele of malafide bedrijven zijn, maar gewoon eerlijk handelen. Ze houden zich aan de gestelde regels in het EU-land waar ze gevestigd zijn en worden door die landen goed gecontroleerd. Het verschil tussen dit soort bedrijven en echt illegale en onbetrouwbare online casino’s is straks hopelijk een stuk duidelijker.
Reguleren zorgt er namelijk voor dat maatstaven voor iedereen duidelijk zijn. Bovendien hebben de overheid en instanties zoals de Kansspelautoriteit dan een stuk meer toezicht en inzicht in de gang van zaken. Hierdoor kunnen bijvoorbeeld regels rondom het voorkomen van gokverslavingen duidelijk worden opgelegd. Bovendien zorgt het ook voor beter inzicht in de geldstromen van een online casino. Bij illegaal gokken en een illegaal online casino komt nu nog vaak witwassen voor en dit moet bij goede regulering eenvoudiger zijn om op te sporen. Hiermee kan hopelijk de georganiseerde misdaad een hak worden gezet, zodat de legale en eerlijke aanbieders overblijven en gokkers met een vertrouwd gevoel hun inzetten kunnen plaatsen.
Wat staat er precies in de nieuwe wet- en regelgeving
De nieuwe wetgeving, die in februari eindelijk werd aangenomen door de Eerste Kamer, staat onder meer dat het aanbieden van kansspelen op afstand legaal gaat worden. Online casino’s kunnen waarschijnlijk al vanaf eind dit jaar een aanvraag indienen voor een licentie. Wanneer ze aan de gestelde eisen voldoen, dan krijgen ze deze vergunning en mogen ze legaal online kansspelen aanbieden aan Nederlandse gokkers. De eerste vergunningen worden naar verwachting medio 2020 uitgegeven.
Het aannemen van de nieuwe wet- en regelgeving maakt een einde aan jarenlang wachten. Het voorstel voor het reguleren van de gokmarkt werd al in 2014 in de Tweede Kamer ter tafel gebracht, maar pas in 2019 stemde de Eerste Kamer in met de voorgenomen wijzigingen. Hoewel ‘beter laat dan nooit’ ook in dit geval opgaat, is het te hopen dat de eerste legale online casino’s snel de licentie in handen krijgen, zodat Nederlandse gokkers niet langer hun toevlucht hoeven te nemen tot een illegaal online casino. Hopelijk zorgt dit ervoor dat criminele organisaties in de goksector sneller worden aangepakt en het voor iedereen veilig gaat worden om online te gokken.